ในเขตอำเภอพัฒนานิคม เป็นพื้นที่เพาะปลูกทางการเกษตร มีฟาร์มปศุสัตว์ และเป็นสถานที่ตั้งของเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ เขตอำเภอพัฒนานิคมเคยเป็นเขตนิคมสร้างตนเอง จึงสถานพื้นที่ทางการเกษตร มีการเพาะปลูกพืชไร่หลายชนิดปีนี้ความแห้งแล้งเกิดขึ้นโดยทั่วไป อากาศร้อนระอุ พืชไร่เสียหายหนักฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล ฟาร์มของสาวใหญ่เจ้าของสุวรรณาฟาร์มเอาพื้นที่ 25 ไร่แปลงออกเป็นปลูกมะนาวน้ำหอม อินทรีย์ จำนวน 4 ไร่ สู้ภัยแล้งใช้โดยน้ำบาดาลที่สูบขึ้นมา
นางสุวรรณา จรรยารักษ์ อายุ 54 ปี บ้านเลขที่ 37 หมู่ 4 ตำบลช่องสาริกา อำเภอพัฒนานิคม ลพบุรี เป็นเจ้าของสุวรรณาฟาร์ม ภายในพื้นที่ 25 ไร่มีการแบ่งพื้นที่ ออกเป็นสัดส่วนโดยเฉพาะพื้นที่ 4 ไร่ ในสวนมีการปลูกมะนาวพันธุ์น้ำหอม ปลูกมาตั้งแต่ปี 2544 โดยได้กิ่งพันธุ์มาจากคนรู้จักจากจังหวัดเชียงใหม่ แล้วเราก็ปลูกขยายพันธุ์ เฉพาะพันธุ์นี้เท่านั้น เพราะกลัวว่ามะนาวจะกลายพันธุ์ ซึ่งกิ่งพันธุ์ที่ได้มาก็นำมาปลูก แล้วตอนกิ่งเพื่อขยายพันธุ์ ไว้สำหรับปลูกเพิ่มเป็นรุ่นถัดๆไป และตอนกิ่งพันธุ์เอาไว้ขาย
"มะนาวน้ำหอมที่ปลูกตอนนี้ปลูกในพื้นที่ 4 ไร่ มีประมาณ 400 กว่าต้น จะให้ผลมะนาวสลับต้นกันไป บางครั้งก็ดกมากได้ผลผลิตเป็นร้อยๆกิโลกรัมต่อปี สำหรับมะนาวน้ำหอมที่ปลูก ในช่วง 1-3 ปีแรก จะพยายามไม่ให้ต้นออกผลดกเพราะจะทำให้ต้นตายเร็ว แต่จะปล่อยให้ผลของมะนาวออกเต็มที่ในช่วงปีที่ 4 เพราะจะเป็นการยืดอายุของมะนาวให้มากขึ้นอย่างน้อยก็ 12 ปี แล้วปลูกใหม่ และได้ผลผลิตอย่างเต็มที่ สำหรับการดูแลก็ให้ดูแลแค่เพียงปุ๋ยอินทรีย์ แล้วก็รดน้ำ แต่ในช่วงไหนที่มะนาวออกผลมากๆ ก็ต้องรดน้ำอย่างน้อย 2 วันครั้ง โดยสูบน้ำจากบาดาลมา รด เพราะถ้าไม่รด จะทำให้ผลมะนาวที่ออกร่วงและทำให้ต้นมะนาวตายในที่สุด" สุวรรณาเล่าให้ฟังถึงวิธีการเพาะปลูกและยังเล่าต่อไปว่า
ผลผลิตจากมะนาวน้ำหอม ที่ได้มาก็จะนำมาแปรรูปเป็นน้ำมะนาวน้ำหอมเป็นน้ำมะนาวพร้อมดื่ม โดยจำหน่ายเป็น 3 ขนาด 250 ซีซี ราคา 10บาท 500 ซีซี ราคา 20 บาท และ 750 ซีซีราคา 45 บาท และบางครั้งก็จะครั้นเป็นน้ำมะนาวสดไม่ผสมเป็นน้ำมะนาว 100 เปอร์เซ็นต์ไว้ขายให้กับแม่ค้าที่ต้องการนำไปปรุงอาหารขาย จะขายขวดละ 750ซีซี ราคาขวดละ 85 บาท จะมีรายได้เดือนละประมาณ 20,000 บาท โดยจะมีคนมารับไปขายบ้างหรือไม่ก็จะไปส่งตามตัวแทนจำหน่วยก็มี แล้วก็นำมาขายหน้าฟาร์มได้วันละหลายร้อย บางวันก็เป็นพันบาท น้ำมะนาวน้ำหอมนี้ยังได้รับ อย. ถูกต้อง
นอกจากนี้ก็ยังตอนกิ่งพันธุ์มะนาวน้ำหอมที่เพาะชำไว้จำหน่าย ในราคาต้นละ 80 บาท ช่วงนี้ใกล้หน้าฝนจะขายดี มีลูกค้าเดินทางมาจากหลายแห่ง มาหาซื้อไปเพาะปลูก เนื่องจากนับวันมะนาวจะมีราคาแพง ยิ่งถึงฤดูแล้งทุกปี มะนาวจะมีราคาแพงมากบางครั้งผลละ 10 บาทก็ยังขายได้ และขายเรื่อยๆ บางทีจะขาดตลาด เพราะช่วงอากาศแล้งจัด การเพาะชำกิ่งตอนขายนั้นสามารถสร้างรายได้เป็นอย่างดี
การปลูกมะนาวบ้านละต้นสองต้น ก็มีคนมาซื้อไปปลูกเยอะ เอาไปแจกชาวบ้านก็มี ซึ่งก็ดี ประวัติความเป็นมา มะนาวพันธุ์น้ำหอมพบมากในทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือทำให้เกิดความสนใจนำมาปลูกที่ภาคกลางจังหวัดลพบุรี ผลผลิตที่ได้นั้นดีมากเนื่องจากมะนาวพันธ์น้ำหอมปลูกง่าย เจริญเติบโตเร็ว มีผลใหญ่ ดก น้ำมาก รสเปรี้ยวมีกลิ่นหอม และผิวไม่ขม จึงนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์น้ำมะนาวน้ำหอมพร้อมดื่ม
ปรากฏว่าได้รับความนิยมมากและเป็นที่ต้องการของตลาดได้เป็นสินค้า OTOP 3 ดาวของจังหวัดลพบุรีอีกทั้ง ฟาร์มสุวรรณายังได้รับการประกาศให้เป็นเกษตรกรดีเด่นในปี 2547 อีกด้วย การจำหน่ายจะมีที่โรงแรมและร้านอาหารในจังหวัดและจังหวัดใกล้เคียง ในงานแสดงสินค้าต่าง ๆการเพาะปลูกมะนาวน้ำหอม และมะนาวพันธุ์อื่นๆมีการเพาะปลูกกันมากในจังหวัดลพบุรี
เนื่องจากในแต่ละปีมะนาวมีราคาดีทำให้เกษตรกรที่ปลูกมะนาวโดยเฉพาะมะนาวน้ำหอมช่วยพยุงความเป็นอยู่ได้เป็นอย่างดี กลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่ดีของจังหวัดลพบุรี เขตอำเภอพัฒนานิคมเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร ทั้งฤดูทานตะวันบาน การเที่ยวเขื่อนป่าสัก น้ำมะนาวพร้อมดื่มของฟาร์มสุวรรณาขายดีนักท่องเที่ยวแวะซื้อที่หน้าฟาร์ม รายละ 10 ขวด 20 ขวด
นายยนต์ จรรยารักษ์ กล่าวว่า ในขณะเดียวกันนั้นน้ำมะนาวพร้อมดื่มกลายเป็นเครื่องดื่มสมุนไพรยอดฮิตที่ขายดีมากในช่วงอากาศร้อนที่ผ่านมา การผลิตน้ำมะนาวพร้อมดื่มฟาร์มสุวรรณา จะผลิตออกมาขายวันละประมาณ 200 กว่าขวด การผลิตทำวันต่อวัน และที่สำคัญงานเลี้ยงในพิธีต่างๆมีการสั่งน้ำมะนาวน้ำหอมไปถวายพระสงฆ์ แทนการถวายน้ำอัดลมทำให้น้ำมะนาวพร้อมดื่ม ของฟาร์มสุวรรณา กลายเป็นสินค้าที่ขายดีในปัจจุบัน โดยเฉพาะในช่วงที่อากาศร้อน ในลพบุรีหลายงานแล้วที่มีสั่งน้ำมะนาวพร้อมดื่มไปเลี้ยงแขกและ เลี้ยงพระสงฆ์ เพราะน้ำมะนาวพร้อมดื่มเป็นสมุนไพรอย่างดี โดยเฉพาะดื่มแก้เจ็บคอ กระหายน้ำ จะสดชื้นทันที น้ำมะหนาวพร้อมดื่มรสอร่อยหวานหอม อมเปรียว ได้รสชาติเป็นอย่างมากถูกหลักอนามัยเพราะมี อย รับรองการผลิต "Lemon Lite" เป็นตราสัญลักษณ์สินค้า แหล่งจำหน่ายผลิตภัณฑ์ - บ้านเลขที่ 37 หมู่ 4 ต.ช่องสาริกา .อ.พัฒนานิคม จ.ลพบุรี 15220 โทร : 086-027-6256
นายชูชีพ อุทะโก เกษตรอำเภอเมืองลพบุรีกล่าวว่าในปัจจุบันพืชผักพืชไร่เกษตรกรอันมาทำเกษตรอินทรีย์กันมากทำให้ปลอดสารพิษ อีกทั้งเกษตรกรหันมาปลูกมะนาวกันมากขึ้น เพราะได้ราคาดีพอเข้าฤดูแล้งมะนาวมีราคาสูงมาก แทบทุกอำเภอมีการเพาะปลูกมะนาวกันในเขตอำเภอเมืองมีหลายแห่งที่ปลูกมะนาว ส่วนใหญ่จะเป็นมะนาวแป้น มีมะนาวน้ำหอมที่เพราะปลูกน้อยมีที่อำเภอพัฒนานิคมเพียงแห่งเดียว เพราะมะนาวน้ำหอมเป็นมะนาวพันธุ์ที่ดี
"ในเขตอำเภอบ้านหมี่ อำเภอท่าวุ้ง เกษตรกร ได้แบ่งพื้นที่มาเพาะปลูกมะนาวกันมากขึ้นรายละ 2-3 ไร่ ไร่ละ 100 กว่าต้น ปีหนึ่งเก็บผลผลิตที่ออกมาได้ราคาโดยเฉพาะในฤดูแล้งตั้งแต่เดือนมีนาคม เมษายน จนถึงเดือนพฤษภาคม เป็นช่วงฤดูแล้ง มะนาวมีน้อย เกษตรกรที่เพาะปลูกก็มีไม่กี่ราย ทำให้มะนาวมีราคาแพงมาก เกษตรกรมีทุนก็ต้องหาแหล่งน้ำเพื่อเอาไว้รดต้นมะนาว ยิ่งมะนาวมีลูก ออกลูกดก ยิ่งต้องการน้ำ ไม่อย่างนั้นลูกมะนาวจะล่วงหล่นหมดเมื่อมะนาวมีน้อยก็ทำให้ราคาดี" นายชูชีพกล่าว
เรื่อง/ภาพ : สรศักดิ์ ทับทิมพราย
