ขอนแก่น - นายลักษณ์ วจนานวัช รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยภายหลังลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมกลุ่มวิหาสกิจควายแสนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ณ บ้านโนนสว่าง บ้านโนนอุดม ต.นาหว้า อ.ภูเวียง จ.ขอนแก่น ว่า กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้ดำเนินโครงการอนุรักษ์และพัฒนาการผลิตกระบือ วัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มปริมาณกระบือในระบบการผลิต เพื่อปกป้องพันธุ์กระบือเพศเมียวัยเจริญพันธุ์ ส่งเสริมและสร้างความเข้มแข็งให้กลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงอย่างยั่งยืน มีระยะเวลาดําเนินการ 8 ปี (2558–2565) เป้าหมายทั่วประเทศ 5,000 ราย ซึ่งการลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมการดำเนินงานครั้งนี้เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจให้แก่เกษตรกร โดยกรมปศุสัตว์ได้จัดเตรียมปัจจัยการผลิตเพื่อสนับสนุนการดำเนินงาน ได้แก่ 1) หญ้าแพงโกล่าแห้ง 400 ก้อน 8,000 กิโลกรัม 2) ยาถ่ายพยาธิ 150 ขวด 3) วิตามิน  150 ขวด และ 4) น้ำเชื้อกระบือ 500 โด๊ส พร้อมวัสดุอุปกรณ์ 

     โดยกลุ่มวิสาหกิจควายแสนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น เดิมคือหมู่บ้านอนุรักษ์ควายไทย บ้านโนนอุดม บ้านโนนสว่าง เป็นหมู่บ้านที่มีการเลี้ยงควายมาก และได้รับการส่งเสริมสนับสนุนจากกรมปศุสัตว์ จนเกิดกลุ่มอาชีพเลี้ยงควายของอําเภอ และจัดตั้งเป็นหมู่บ้านอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย ในปี 2540 ได้รับงบประมาณหมวดอุดหนุน 350,000 บาท ในปี 2547 และเคยเข้าประกวดได้รับรางวัลหมู่บ้านอนุรักษ์และพัฒนากระบือระดับประเทศ

     ทั้งนี้ โครงการอนุรักษ์และพัฒนาการผลิตกระบือ ได้ดำเนินการในพื้นที่ จ.ขอนแก่น มีเกษตรกรเข้าร่วม 13 กลุ่มๆละ 10 ราย รวม 130 ราย ประกอบด้วย อ.อุบลรัตน์ 1 กลุ่ม อ.บ้านฝาง 1 กลุ่ม อ.หนองเรือ 1 กลุ่ม อ.หนองนาคำ 1 กลุ่ม อ.ชุมแพ 1 กลุ่ม อ.สีชมพู 1 กลุ่ม อ.น้ำพอง 2 กลุ่ม อ.บ้านไผ่ 2 กลุ่ม และ อ.ภูเวียง 3 กลุ่ม ซึ่งแต่เดิมเกษตรกรทั้ง 10 กลุ่มนี้มีแม่ควายรวม 138 ตัว ต่อมาได้เพิ่มเป็น 259 ตัว และได้ลูกเกิด 361 ตัว (เพศผู้ 158 ตัว และเพศเมีย 203 ตัว) ปัจจุบันมีควายรวมทั้งสิ้น 758 ตัว ส่วนบ้านโนนสว่าง-โนนอุดม มีเกษตรกรเลี้ยง 47 ครัวเรือน จํานวน 1,200 ตัว แปลงหญ้า 270 ไร่ และในโครงการอนุรักษ์และพัฒนาการผลิตกระบือ มีจํานวนควายทั้งสิ้น 249 ตัว พ่อพันธุ์ 1 ตัว แม่พันธุ์ 81 ตัว ควายสาว 55 ตัว และลูกควาย 112 ตัว