รสชาติที่ขมและผิวพรรณที่ดูขรุขระของ “มะระ” อาจทำให้เด็ก ผู้ใหญ่หลายๆคนเมินหน้าหนี ทั้งๆที่มันเป็นพืชผักที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง โดยเฉพาะคนยุโรป ส่วนใหญ่ร้องยี้กันเลย เหตุนี้จึงนิยมกินกันเฉพาะในบ้านเรา จีน อินเดีย เวียดนาม ฟิลิปปินส์ และอินโดนีเซีย

         หารู้ไม่ว่ารสขมของมันเกิดจากสาร โมมอร์ดิซิน (Momordicin) สารอัลคาลอยด์ที่ดีต่อผู้ป่วยเบาหวาน เนื่องจากช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด โดยออกฤทธิ์คล้ายสารอินซูลิน อีกทั้ง ยังมีสรรพคุณมากมาย ช่วยย่อยอาหาร ขับพยาธิ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ เป็นยาระบายอ่อนๆ

         เป็นพืชตระกูลเดียวกับบวบ แตงกวา ฟัก (CUCURBITACEAE) ที่อยู่คู่กับคนเอเชียมาช้านาน ค้นพบครั้งแรกที่ประเทศจีน จากนั้นจึงแพร่หลายไปในประเทศแถบเอเชียและอินเดีย ชื่อสามัญ Bitter melon,ชื่อวิทยาศาสตร์ Momordica charantia L.มี 2 สายพันธุ์ ที่เราคุ้นเคยกันดี คือมะระจีนและมะระขี้นก ซึ่งมะระจีนนิยมรับประทานมากกว่ามะระขี้นก

          ลำต้น เลื้อยเป็นเถา มีมือเกาะใช้ยึดพยุงลำต้นให้พันขึ้น

          ใบ เป็นใบเดี่ยว สีเขียว มีของหยักๆ รูปคล้ายฝ่ามือ

          ดอก สีเหลืองมีกลีบ 5 กลีบ เป็นดอกไม่สมบูรณ์เพศ ตัวผู้และตัวเมียอยู่คนละต้น

          ผล ใหญ่ เนื้อหนา ยาว รอบๆผลเป็นสันตะปุ่มตะป่ำ ผลอ่อนสีขาว ผลแก่สีเขียว

          ขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด ชอบความชื้นปานกลาง แสงแดดเต็มวัน

        ด้านโภชนาการ : มะระ 100 กรัมให้แคลเซียม 21 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 32 มิลลิกรัม วิตามินซี 85 มิลลิกรัม และวิตามินเอ 1225 หน่วยสากล ทำอาหารได้หลากหลายเมนู ผัดกับไข่ ต้มกระดูกหมู ต้มน้ำซุป แกงคั่ว กินสดเคียงขนมจีน น้ำพริก

         สรรพคุณทางยา : 

         ผลดิบ มีฤทธิ์ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวาน ดื่มน้ำมะระคั้นสด 4 ช้อนโต๊ะ วันละ 3 ครั้ง จะช่วยบรรเทาอาการได้,เสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง ,ต้านเชื้อไวรัสและมะเร็ง,ดับพิษร้อนในร่างกาย,แก้บิด,เป็นยาระบาย,ต้านริดสีดวงทวาร,ขับพยาธิตัวกลม,แก้ตับ ม้ามพิการ บำรุงน้ำดี และน้ำคั้นจากผลดิบใช้อมแก้ปากเปื่อยได้ผลดี

         ใบ ใช้ต้มน้ำดื่ม แก้หวัด รักษาแผลในกระเพาะอาหาร และช่วยบรรเทาอาการท่อน้ำดีอักเสบ

         ราก ใช้ต้มน้ำดื่ม รักษาริดสีดวงทวารหนัก แก้บิด แก้ไข้

         ต้น หรือเถา ใช้ต้มน้ำดื่มดับพิษร้อนในร่างกาย แก้บิด แก้ไข้ต่างๆ

         เมล็ด ขับพยาธิตัวกลม

         ผลสุก คั้นน้ำใช้แต้มสิวช่วยลดอาการอักเสบได้ผล

         ข้อควรระวัง : ไม่ควรกินมะระทีสุก เพราะมีสารซาโปนิน ที่ทำให้เกิดคลื่นไส้ อาเจียน และไม่ควรกินมากจนเกินไป เพราะจะทำให้ท้องเสีย เนื่องจากมีฤทธิ์เป็นยาระบาย

         แหล่งที่มา : วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี,www.bittermelon.org, และ www.thaihealth.or.th,